Một thuở nọ Thế Tôn an trụ
Xá-Vệ thành, Kỳ thụ viên trung
Mục-Liên mới đặng lục thông
Muốn cho cha mẹ khỏi vòng trầm luân
Công dưỡng dục thâm ân dốc trả
Nghĩa sanh thành đạo cả mong đền
Làm con hiếu hạnh vi tiên
Bèn dùng huệ nhãn dưới trên kiếm tầm.
Thấy vong mẫu sanh làm ngạ quỷ
Không uống ăn tiều tụy hình hài
Mục-Liên thấy vậy bi ai
Biết mẹ đói khát, ai hoài tình thâm
Lo phẩm vật đem dâng từ mẫu
Đặng đỡ lòng cực khổ bấy lâu
Thấy cơm, mẹ rất lo âu
Tay tả che đậy, hữu hầu bốc ăn
Lòng bỏn sẻn tiền căn chưa dứt
Sợ chúng ma cướp giật của bà
Cơm đưa chưa đến miệng và
Hóa thành than lửa nuốt mà đặng đâu!
Thấy như vậy âu sầu thê thảm
Mục-Kiền-Liên bi thảm xót thương
Mau mau về đến giảng đường
Bạch cùng sư phụ cầu phương cứu nàn.
Phật mới bảo rõ ràng căn tội
Rằng: “Mẹ ngươi gốc tội kết sâu
Dầu ngươi thần lực nhiệm mầu
Một mình không thể ai cầu đặng chi,
Lòng hiếu thảo của ngươi dẫu lớn
Tiếng vang đồn thấu đến Cửu tiêu
Dầu cho cảm động thần kỳ
Tà ma ngoại đạo, bốn vì Thiên vương
Cộng ba cõi sáu phương tụ tập
Cũng không phương cứu cấp mẹ ngươi,
Muốn cho cứu đặng mạng người
Phải nhờ thần lực của mười phương Tăng.”
Phép cứu tế Phật toan giải nói
Cho mọi người thoát khỏi ách nàn
Bèn kêu Mục thị đến gần
Truyền cho diệu pháp ân cần thiết thi:
“Rằm tháng Bảy là kỳ Tự tứ
Mười phương Tăng đều dự lễ này
Ngươi toan sắm sửa chớ chầy
Đồ ăn trăm món, trái cây trăm màu
Lại phải sắm sàng phu ngọa cụ
Cùng quán, bồn, đỉnh chút nhang, dầu
Món ăn tinh sạch báu mầu
Đựng trong bình bát vọng cầu kính dâng.
Chư Đại đức mười phương thọ thực
Trong bảy đời sẽ đặng siêu thiên,
Lại thêm cha mẹ hiện tiền
Đặng nhờ phước lạc tiêu khiên ách nàn.
Vì ngày ấy Thánh Tăng đều đủ
Dầu ở đâu cũng tụ hội về
Như người thiền định sơn khê
Tránh điều huyên náo thẳng về thiền na,
Hoặc người đặng bốn tòa đạo quả
Công tu hành nguyện tỏa vô sanh,
Hoặc người thọ hạ kinh hành
Chẳng ham quyền quý ẩn danh lâm tòng,
Hoặc người đặng lục thông tấn phát
Dạy những hàng Duyên giác, Thinh văn,
Hoặc chư Bồ-tát mười phương
Hiện hình làm sãi ở gần chúng sanh…
Đều trì giới rất thanh, rất tịnh
Đạo đức dày chánh định chơn tâm,
Tuy là có bậc Thánh, phàm
Đồng lòng thọ lãnh bát cơm lục hòa.
Người nào có sắm ra vật thực
Đặng cúng dường Tự tứ Tăng thời
Hiện tiền phụ mẫu của người
Bà con quyến thuộc thảy đều nhờ ơn,
Tam đồ khổ chắc rằng ra khỏi
Cảnh thanh nhàn hưởng thọ tự nhiên,
Ví như cha mẹ hiện tiền
Nhờ vậy sẽ đặng bá niên thọ trường,
Như cha mẹ bảy đời quá vãng
Sẽ hóa sanh về cảnh Thiên cung
Người thời tuấn tú hình dung
Hào quang chiếu sáng khắp cùng châu thân.”
Phật lại bảo mười phương Tăng chúng
Phải tuân theo thể dụng sau này:
“Trước khi thọ thực đàn trai
Phải cầu chú nguyện cho người tín gia,
Cầu thất thế mẹ cha thí chủ
Định tâm thần quán đủ đừng quên,
Cho hay định ý hành thiền
Mới dùng phẩm vật đàn tiền hiến dâng.
Trước thọ dụng, tiên ban vật thực
Tại Phật tiền hoặc tại pháp trung
Chư Tăng chú nguyện viên dung
Sau rồi tự tiện lãnh dùng bữa trưa.”
Pháp cứu tế Phật vừa nói dứt
Mục-Liên cùng Bồ-tát các phương
Đồng nhau tỏ dạ vui mừng
Mục-Liên cũng hết khóc than rầu buồn
Mục-Liên mẫu cũng trong ngày ấy
Kiếp khổ về ngạ quỷ được tan
Mục-Liên bạch với Phật rằng:
“Mẹ con nhờ sức Thánh Tăng khỏi nàn
Lại cũng nhờ oai thần Tam Bảo
Bằng chẳng thì nạn khổ khó ra!
Như sau đệ tử Phật gia
Vu-Lan-Bồn pháp dùng mà độ sanh
Độ cha mẹ còn đương tại thế
Hoặc bảy đời có thể đặng không?”
Phật rằng: “Lời nói rất thông
Ta vừa muốn nói, ngươi trùng vấn theo.
Thiện nam tử, Tỳ-kheo nam nữ
Cùng quốc vương, thái tử, đại thần
Tam công, tể tướng, bá quan
Cùng hàng lê thứ vạn dân cõi trần,
Như chí muốn đền ơn cha mẹ
Hiện tại cùng thất thế tình thâm
Đến rằm tháng Bảy mỗi năm
Sau khi kiết hạ chư Tăng tựu về
Chính ngày ấy Phật Trời hoan hỷ
Phải sắm sanh bá vị cơm canh
Đựng trong bình bát tinh anh
Chờ giờ Tự tứ chúng Tăng cúng dường,
Đặng cầu nguyện song đường trường thọ
Chẳng ốm đau, chẳng có khổ chi
Cùng cầu thất thế đồng thì
Lìa nơi ngạ quỷ sanh về Nhơn, Thiên
Đặng hưởng nhờ phước duyên vui đẹp
Lại xa lìa nạn khổ cực thân.
Môn sanh Phật tử ân cần
Hạnh tu hiếu thuận phải cần, phải chuyên
Thường cầu chúc thung huyên an hảo
Cùng bảy đời phụ mẫu siêu sanh
Ngày rằm tháng Bảy mỗi năm
Vì lòng hiếu thảo ân thâm phải đền,
Lễ cứu tế chí thành sắp đặt
Ngõ cúng dường chư Phật, chư Tăng
Ấy là báo đáp thù ân
Sanh thành dưỡng dục song thân buổi đầu
Đệ tử Phật lo âu gìn giữ
Mới phải là Thích tử thiền môn.”
Vừa nghe dứt pháp Lan-Bồn
Môn sanh tứ chúng thảy đồng hỷ hoan
Mục-Liên với bốn ban Phật tử
Nguyện một lòng tín sự phụng hành
Trước là trả nghĩa sanh thành
Sau lo cứu vớt chúng sanh muôn loài. O
***
Vu-Lan phép nhiệm rải hồng ân
Tự tứ oai linh chuyển lực thần
Phật Tổ từ bi truyền chánh giáo
Mục-Liên thành khẩn cứu từ thân
U minh thoát khỏi đường oan nghiệp
Trần thế truyền roi dấu pháp luân
Thong thả muôn thu niềm hiếu hạnh
Trung nguyên hoài niệm luống bâng khuâng. O
***
Chứng đắc thần thông đạo quả thành
Chạnh niềm nhớ lại tấm ơn sanh
Mở to mắt huệ nhìn soi khắp
Se thắt lòng son, bóng vắng tanh
Chua xót căn nguyên đường ngạ quỷ
Ngẩn ngơ hình phạt chốn u minh
Bát cơm dâng mẹ nhìn tha thiết
Hóa lửa than ôi, thảm sự tình! O
***
Sự tình bạch Phật rõ căn nguyên
Lệ đổ, lòng đau xót khẩn nguyền
Thắng hội Vu-Lan tuyên pháp nhiệm
Thần oai Tự tứ vận cơ huyền
Thánh Tăng ngày ấy ban ân phước
Vong mẫu từ nay thoát nghiệp duyên
Liên tưởng sau xưa niềm hiếu nghĩa
Hai phen cứu tế vĩnh lưu truyền. O
***
Lưu truyền sự tích mấy ngàn năm
Mỗi độ Thu sang, mỗi độ rằm
Sắm lễ Vu-Lan cam mỹ phẩm
Dâng Tăng Tự tứ chí thành tâm
Mẹ cha kiếp trước duyên thanh thoát
Cha mẹ đời này phước thậm thâm
Mãn nguyện nhơn sanh mùa báo hiếu
Nhớ ơn Tôn giả lụy khôn cầm! O
Nam-mô Đại hiếu Mục-Kiền-Liên Bồ-tát. O (3 lần)